W Polsce wprowadzono Krajową Sieć Onkologiczną w celu ujednolicenia leczenia nowotworów. Mimo rozszerzenia programów profilaktycznych, największym wyzwaniem pozostaje niska zgłaszalność na badania.
Krajowa Sieć Onkologiczna i inwestycje
W ramach Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020-2030 Polska inwestuje w system opieki onkologicznej. W latach 2020-2024 przeznaczono około 1,5 miliarda złotych na nowoczesny sprzęt, a dodatkowo ogłoszono konkurs na dofinansowanie infrastruktury z pulą 4,5 miliarda złotych.
W lipcu 2024 roku oficjalnie wdrożono Krajową Sieć Onkologiczną (KSO), która ma zapewnić jednolity standard leczenia w całym kraju. Ośrodki KSO są zobowiązane do stosowania 18 ścieżek leczenia dla najważniejszych nowotworów, w tym raka jelita, piersi i płuc. Kluczowym narzędziem ma być elektroniczna karta e-DILO, choć obecnie tylko około 60% diagnostyk w jej ramach odbywa się w terminie.
Rozszerzona profilaktyka i niska zgłaszalność
Rząd rozszerzył programy profilaktyczne, wprowadzając m.in. bezpłatne szczepienia przeciw HPV dla dzieci w wieku 9-14 lat oraz poszerzając grupę wiekową w programie mammografii do 45-74 lat. Od lipca 2025 roku zmienią się także badania w kierunku raka szyjki macicy, a bilans zdrowia dla dorosłych będzie realizowany co 3-5 lat.
Mimo tych działań, udział Polaków w badaniach przesiewowych jest alarmująco niski – z mammografii korzysta 33% uprawnionych kobiet, a z kolonoskopii 15,5% osób. Eksperci wskazują na brak świadomości społecznej, brak centralnej koordynacji i rejestru badań, pokładając nadzieję w planowanej centralnej e-rejestracji.
Niewykorzystany potencjał medycyny pracy
Lekarze medycyny pracy często identyfikują nowotwory podczas badań okresowych, jednak ich działania ograniczają bariery systemowe. Główne problemy to brak dostępu do centralnego systemu informacji medycznej (SIMP) oraz długa i nieefektywna ścieżka kierowania pacjenta do specjalisty przez lekarza POZ.
W odpowiedzi Ministerstwo Zdrowia pracuje nad zmianami legislacyjnymi, które mają umożliwić lekarzom medycyny pracy wydawanie zaleceń zdrowotnych niezwiązanych z pracą. Zalecenia te będą miały formę elektroniczną i trafią bezpośrednio do systemu oraz do lekarza POZ pacjenta, co ma usprawnić proces diagnostyczny.
Źródło: https://www.medonet.pl/biznes-system-i-zdrowie/zmiany-prawne-w-ochronie-zdrowia,krajowa-siec-onkologiczna--jak-zmienia-sie-leczenie-nowotworow-w-polsce,artykul,00152297.html
