Eksperci alarmują, że tradycyjna cytologia jest niewystarczająca w wykrywaniu stanów przedrakowych. Nowoczesne testy HPV, o znacznie wyższej czułości, stają się nowym standardem w diagnostyce.
Ograniczenia tradycyjnej cytologii
Według prof. Andrzeja Nowakowskiego z Narodowego Instytutu Onkologii, rak szyjki macicy jest nowotworem, któremu można skutecznie zapobiegać dzięki badaniom przesiewowym. Przez lata podstawowym narzędziem była cytologia, jednak jej czułość w wykrywaniu zmian nowotworowych nie przekracza 60%, co oznacza, że wiele przypadków może zostać przeoczonych.
Badania przeprowadzone w Narodowym Instytucie Onkologii wykazały, że spośród ponad tysiąca kobiet ze zdiagnozowanym rakiem szyjki macicy, aż 400 miało wcześniej prawidłowy wynik cytologii. Daje to pacjentkom fałszywe poczucie bezpieczeństwa, podczas gdy choroba może się rozwijać niezauważona.
Test HPV – przyszłość diagnostyki
Głównym czynnikiem prowadzącym do rozwoju raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Dlatego kluczową rolę w profilaktyce zaczyna odgrywać test HPV, który wykrywa obecność wirusa z czułością sięgającą 97%. Ujemny wynik testu oznacza minimalne ryzyko rozwoju nowotworu w ciągu kolejnych pięciu lat.
Wiele krajów Unii Europejskiej, jak Szwecja czy Holandia, wprowadziło już test HPV jako standard. Polska dopiero rozpoczyna ten proces, a przeprowadzony pilotaż wykazał, że test HPV zidentyfikował dwukrotnie więcej przypadków stanów przedrakowych niż cytologia, co prof. Nowakowski określa jako „zmianę epokową”.
Nowe możliwości i rola edukacji
Ministerstwo Zdrowia rozważa wprowadzenie do programu badań przesiewowych opcji samopobrania materiału do testu HPV. Pozwoliłoby to dotrzeć do kobiet, które z różnych powodów unikają wizyt u ginekologa. W krajach takich jak Holandia czy Szwecja z tej metody korzysta regularnie 40–50% kobiet.
Eksperci podkreślają, że w Polsce brakuje świadomości na temat profilaktyki. Zakażenie wirusem HPV dotyczy również mężczyzn, u których może powodować nowotwory gardła i krtani. Dlatego kluczowe jest objęcie szczepieniami przeciw HPV zarówno dziewcząt, jak i chłopców, co może w przyszłości znacząco zmniejszyć liczbę zachorowań.
Źródło: https://www.medonet.pl/zdrowie/wiadomosci,jak-skutecznie-walczyc-z-rakiem-szyjki-macicy--polska-wciaz-w-tyle-za-europa,artykul,66466829.html
