Kim jest i czym się zajmuje chirurg onkolog? Jakie zabiegi przeprowadza chirurg onkologiczny?

Chirurgia onkologiczna odgrywa kluczową rolę w leczeniu wielu nowotworów – zwłaszcza wtedy, gdy konieczne staje się usunięcie guza. To jednak tylko część zadań, jakie stoją przed chirurgiem onkologiem. Kim właściwie jest ten specjalista i kiedy jego pomoc okazuje się niezbędna? Jakie rodzaje nowotworów wymagają interwencji chirurgicznej i kto decyduje o przeprowadzeniu operacji? A co najważniejsze z perspektywy pacjenta – jak pacjent może się najlepiej przygotować do pierwszej wizyty?

Kim jest chirurg onkolog?

Chirurg onkolog to lekarz specjalizujący się w leczeniu nowotworów za pomocą zabiegów operacyjnych. Jego głównym zadaniem jest usunięcie guza lub zmienionych chorobowo tkanek w taki sposób, aby maksymalnie zwiększyć szanse pacjenta na wyleczenie lub przedłużenie życia, a jednocześnie zachować możliwie dobrą jakość funkcjonowania.

Chirurg onkolog nie działa jednak w pojedynkę – jest częścią zespołu wielospecjalistycznego, który wspólnie planuje leczenie chorego. Dzięki temu pacjent może otrzymać kompleksową opiekę obejmującą nie tylko operację, ale także chemioterapię, radioterapię czy immunoterapię.

Kiedy trafisz na blok operacyjny – jakie zabiegi przeprowadza chirurg onkologiczny?

Chirurg onkolog podejmuje interwencję zawsze wtedy, gdy usunięcie zmian nowotworowych może poprawić rokowanie, złagodzić objawy lub zapobiec powikłaniom. Do najczęściej wykonywanych przez niego zabiegów należą m.in.:

• Usuwanie guzów nowotworowych – np. rak piersi, rak skóry, rak tarczycy.
• Resekcje narządowe – częściowe lub całkowite usunięcie narządu, np. fragmentu jelita grubego przy raku jelita, płuca przy raku płuca, żołądka w raku żołądka czy wątroby przy zmianach przerzutowych.
• Leczenie zmian przednowotworowych – usuwanie polipów jelita grubego, zmian skórnych z podejrzeniem czerniaka czy wczesnych zmian w szyjce macicy.
• Operacje rekonstrukcyjne – np. rekonstrukcja piersi po mastektomii u kobiet z rakiem piersi lub odtworzenie ciągłości przewodu pokarmowego po rozległych resekcjach jelit.
• Zabiegi paliatywne – wykonywane przy nowotworach zaawansowanych, np. udrożnienie jelita w przypadku raka jelita grubego, założenie przetoki odżywczej przy raku przełyku czy drenaż dróg żółciowych przy raku trzustki.

Chirurg onkolog nie tylko przeprowadza operacje, ale również uczestniczy w procesie diagnostycznym i decyzyjnym. To właśnie on ocenia, czy dana zmiana nowotworowa kwalifikuje się do leczenia chirurgicznego, czy też lepszym rozwiązaniem będzie inna metoda – na przykład chemioterapia lub radioterapia. Pod uwagę bierze m.in. rodzaj i lokalizację guza, stopień zaawansowania choroby, ogólny stan zdrowia pacjenta oraz ryzyko ewentualnych powikłań.

Współpracuje przy tym z innymi specjalistami, takimi jak onkolog kliniczny czy radioterapeuta, aby wspólnie opracować optymalny plan leczenia. Dzięki temu pacjent ma pewność, że decyzja o operacji jest dokładnie przemyślana i dostosowana do jego indywidualnej sytuacji.

ABC pacjenta – jak przygotować się na wizytę u chirurga onkologa?

Pierwsze spotkanie z chirurgiem onkologiem często budzi niepokój, dlatego warto odpowiednio się do niego przygotować. Przede wszystkim należy zabrać ze sobą pełną dokumentację medyczną – wyniki badań obrazowych (np. tomografii, rezonansu, USG), histopatologicznych oraz dotychczasowe karty informacyjne ze szpitala.

Pacjent powinien być też gotowy na szczegółowy wywiad, dlatego warto przypomnieć sobie przebieg dotychczasowego leczenia, przyjmowane leki oraz choroby współistniejące. W niektórych przypadkach wskazane jest, aby na wizytę przyjść z bliską osobą – obecność kogoś zaufanego pomaga lepiej zapamiętać informacje i daje wsparcie emocjonalne. Dobrym pomysłem jest również wcześniejsze spisanie pytań i wątpliwości, aby niczego nie pominąć podczas rozmowy z lekarzem.

Uspokój się przed leczeniem i zapamiętaj te pytania do onkologa specjalisty

Choć zadaniem chirurga onkologa jest szczegółowe wyjaśnienie wszystkich najważniejszych kwestii, warto samemu przygotować listę pytań. To właśnie rzetelne odpowiedzi na nurtujące nas wątpliwości mogą przynieść największe poczucie spokoju i bezpieczeństwa. Podczas pierwszej wizyty u specjalisty możesz więc zapytać m.in.:

• Czy w moim przypadku operacja jest konieczna, czy istnieją inne możliwości leczenia?
• Jakie są cele proponowanego zabiegu – całkowite wyleczenie, spowolnienie choroby, poprawa komfortu życia?
• Jakie ryzyko wiąże się z operacją i jakie mogą wystąpić powikłania?
• Jak będzie wyglądała rekonwalescencja – ile potrwa powrót do sprawności i czy konieczna będzie rehabilitacja?
• Czy po operacji będę potrzebować dodatkowego leczenia, np. chemioterapii lub radioterapii?
• Jakie są szanse powodzenia zabiegu i rokowania w moim przypadku?
• Co mogę zrobić, aby lepiej przygotować się do operacji i przyspieszyć powrót do zdrowia?

Pamiętaj jednak, że większości z tych pytań prawdopodobnie nie będziesz musiał zadawać samodzielnie – chirurg onkolog zwykle sam porusza najważniejsze kwestie i dokładnie tłumaczy przebieg leczenia. Twoja lista to przede wszystkim narzędzie, które pozwoli Ci poczuć się pewniej i spokojniej podczas rozmowy ze specjalistą.

„Choroby nowotworowe wymagające operacji wiążą się ze stresem…”

– Początek rozmowy z chirurgiem onkologiem często wywołuje w pacjencie mieszankę emocji – to ogromna dawka stresu i nadziei. Choroby nowotworowe wymagające operacji wiążą się ze stresem, bo każda decyzja o zabiegu jest poważna i dotyka najintymniejszych aspektów życia człowieka. Chcę jednak, abyście Państwo wiedzieli, że nie jesteście sami w tej sytuacji.

Współczesna chirurgia onkologiczna nieustannie się rozwija – dzięki nowym technikom operacyjnym, lepszemu przygotowaniu pacjentów i wielospecjalistycznej współpracy jesteśmy w stanie leczyć coraz więcej przypadków skutecznie i bezpiecznie. Moim zadaniem jako lekarza jest nie tylko przeprowadzenie zabiegu, ale też towarzyszenie Państwu w całym procesie leczenia, wyjaśnianie wątpliwości i wspieranie na każdym etapie. Chociaż w stresie oczekiwania trudno w to uwierzyć, medycyna daje nam dziś realne możliwości, by dać pacjentom szansę na zdrowie i lepszą jakość życia. –