Nawroty raka po latach mogą być spowodowane przez uśpione komórki nowotworowe. Nowe badania sugerują, że układ odpornościowy odgrywa kluczową rolę w utrzymywaniu ich w stanie uśpienia.
Tajemnica późnych nawrotów
Naukowcy uważają, że niektóre komórki nowotworowe mogą wcześnie rozprzestrzeniać się po organizmie, a następnie przechodzić w stan uśpienia. Mogą przetrwać niewykryte przez miesiące, lata, a nawet dekady, zanim się przebudzą i zaczną tworzyć przerzuty, które odpowiadają za większość zgonów z powodu nowotworów.
Ponieważ uśpione komórki nie dzielą się aktywnie lub robią to bardzo wolno, tradycyjne metody leczenia, takie jak chemioterapia, są wobec nich nieskuteczne. Komórki te potrafią również unikać wykrycia przez system odpornościowy, co czyni je wyjątkowo trudnym celem terapeutycznym.
Układ odpornościowy jako strażnik
Dwa niedawne badania na myszach zidentyfikowały komórki odpornościowe, które mogą powstrzymywać uśpione komórki przed przebudzeniem. W jednym z nich naukowcy z Albert Einstein College of Medicine odkryli, że makrofagi w płucach utrzymywały w ryzach uśpione komórki raka piersi.
W drugim badaniu, przeprowadzonym na University of Michigan, komórki odpornościowe zwane komórkami „natural killer” (NK) kontrolowały uśpione komórki raka piersi w szpiku kostnym. Odkrycia te podkreślają znaczenie interakcji między komórkami nowotworowymi a ich mikrośrodowiskiem.
Nowe strategie terapeutyczne
Naukowcy proponują dwa główne podejścia do walki z uśpionymi komórkami: ich zniszczenie lub utrzymanie ich w trwałym stanie uśpienia. Jednym z badanych rozwiązań jest eksperymentalny lek HC-5404, który w testach na myszach zapobiegał tworzeniu się przerzutów z uśpionych komórek.
Innym obiecującym kierunkiem są badania nad szlakiem sygnałowym STING, który pomaga układowi odpornościowemu reagować na zagrożenia. Leki aktywujące ten szlak (agoniści STING) sprawiły, że uśpione komórki nowotworowe u myszy stały się wrażliwe na atak ze strony komórek NK, co może stać się podstawą nowych terapii.
Źródło: https://www.cancer.gov/news-events/cancer-currents-blog/2025/metastasis-dormant-cancer-cells-immune-system
