Tak zwane śmieciowe DNA nowym celem w leczeniu nowotworów krwi

Wiktoria Saleta, Redaktor naczelny
Wiktoria Saleta, Redaktor naczelny
Opublikowno: 28 października 2025
lekarz 19

Naukowcy z King’s College London odkryli, że istniejące leki mogą zwalczać raka krwi, wykorzystując aktywność „śmieciowego DNA”. Odkrycie daje nadzieję pacjentom z trudnymi do leczenia nowotworami.

Rola uszkodzonych genów i „śmieciowego DNA”

Badanie opublikowane w czasopiśmie „Blood” skupiło się na dwóch nowotworach krwi: zespole mielodysplastycznym (MDS) oraz przewlekłej białaczce limfocytowej (CLL). Choroby te często wiążą się z mutacjami w genach ASXL1 i EZH2, które w normalnych warunkach kontrolują aktywność innych genów. Gdy ulegają one uszkodzeniu, dochodzi do niekontrolowanego namnażania się komórek i rozwoju nowotworu.

Naukowcy odkryli, że przy mutacjach genów ASXL1 i EZH2, nienormalnie aktywne stają się sekwencje DNA zwane elementami transpozonowymi (TE), dawniej uważane za bezużyteczne. Ta wzmożona aktywność powoduje uszkodzenia DNA w komórkach nowotworowych, tworząc w nich słaby punkt, który można wykorzystać w terapii.

Niestandardowe działanie znanych leków

Badacze zastosowali inhibitory PARP, leki już używane w leczeniu innych nowotworów, które uniemożliwiają komórkom naprawę uszkodzonego DNA. W tym przypadku okazało się, że działają one w nietypowy sposób. Gdy aktywne elementy TE powodują pęknięcia w DNA, inhibitory PARP blokują ich naprawę, co prowadzi do nagromadzenia uszkodzeń i ostatecznie do śmierci komórek nowotworowych.

Aby potwierdzić, że ten mechanizm zależy od aktywności TE, naukowcy użyli inhibitorów odwrotnej transkryptazy, które powstrzymują kopiowanie się TE. Po ich dodaniu inhibitory PARP przestały być skuteczne, co dowiodło, że terapia działa poprzez unikalny mechanizm oparty na TE, a nie na typowej ścieżce związanej z genem BRCA.

Nowa nadzieja dla pacjentów onkologicznych

„To odkrycie daje nową nadzieję pacjentom z trudnymi do leczenia nowotworami, wykorzystując istniejące leki w zupełnie nowy sposób i przekształcając to, co kiedyś uważano za bezużyteczne DNA, w potężny cel terapeutyczny” – powiedział profesor Chi Wai Eric So z King’s College London.

Chociaż badanie koncentrowało się na nowotworach krwi, naukowcy uważają, że ta sama zasada może dotyczyć innych nowotworów z podobnymi mutacjami genetycznymi. Jeśli dalsze badania to potwierdzą, strategia ta może rozszerzyć zastosowanie inhibitorów PARP na szerszą gamę nowotworów, otwierając nowe ścieżki leczenia.

Źródło: https://www.sciencedaily.com/releases/2025/10/251027023819.htm

Facebook Instagram Youtube Tiktok