Rak przełyku – objawy, przyczyny, leczenie i rokowania

Nowotwór może pojawić się w każdym zakątku ludzkiego ciała. O raku piersi, płuc czy wątroby słyszymy często. O trzustce mówi się jako o cichym zabójcy. Ale są też inne, mniej znane nowotwory – takie, o których rzadziej rozmawiamy, choć wcale nie są mniej groźne. Do nich należy właśnie rak przełyku.

To nie jest choroba, która pojawia się często – stanowi tylko około 2% wszystkich nowotworów złośliwych. A mimo to jest ósmym najczęściej występującym nowotworem na świecie. Brzmi paradoksalnie, prawda? Ale to tylko pokazuje, jak ważne jest, by wiedzieć o nim więcej. Żeby nie przeoczyć sygnałów. Żeby nie przegapić momentu, w którym można jeszcze działać.

W dalszej części znajdziesz objawy raka przełyku, możliwe przyczyny, sposoby leczenia i to, co naprawdę oznacza diagnoza.

Rak przełyku – co to za nowotwór i jak się rozwija?

To nowotwór, który rozwija się z komórek nabłonka – tych, które wyściełają wnętrze przełyku. Najczęściej mamy do czynienia z jego płaskonabłonkową postacią – to ona odpowiada za blisko 90% przypadków. Te komórki są częścią naturalnej budowy przełyku, ale gdy zaczynają się niekontrolowanie dzielić, powstaje zagrożenie.

Drugim typem, który coraz częściej daje o sobie znać, jest gruczolakorak przełyku. Działa inaczej. Zaczyna się w dolnej części przełyku, rozwija się z komórek gruczołowych – tych, które na co dzień odpowiadają za wydzielanie i funkcje trawienne. I co ważne – dotyka częściej mężczyzn. Coraz częściej.

Warto to zapamiętać: gruczolakorak ma inne cechy niż rak płaskonabłonkowy. Inne zachowania. Innych ludzi wybiera. Często pojawia się u osób młodszych, a jego rozwój bywa związany z już wcześniej zmienionym nabłonkiem – takim, który został uszkodzony, zaniedbany, może przez lata ignorowany.

Rak przełyku – przyczyny i czynniki ryzyka

Przyczyny raka przełyku nie są jednoznaczne, ale znamy szereg czynników ryzyka – od stylu życia po przewlekłe stany zapalne błony śluzowej. Wśród najrzadziej rozpoznawanych odmian raka przełyku znajdują się te szczególnie podstępne. Mięsakoraki. Czerniak. Rak drobnokomórkowy. Nowotwory neuroendokrynne. Trudne do wykrycia. Często też trudne do leczenia. Ale wiedza o ich istnieniu to pierwszy krok, by nie dać się zaskoczyć.

Zastanawiasz się pewnie: skąd to się bierze?

Prawda jest taka, że podobnie jak w przypadku wielu innych nowotworów – nie ma jednej, jasnej odpowiedzi. Nie jesteśmy w stanie wskazać jednej przyczyny. Ale możemy mówić o czynnikach, które zwiększają ryzyko. I które warto znać.

Na przykład otyłość. To jeden z istotnych czynników zwiększających ryzyko zachorowania na gruczolakoraka przełyku. Albo przewlekłe stany zapalne błony śluzowej – te, które trwają miesiącami, latami, ignorowane, bo „przecież każdy czasem ma zgagę”.

Są też bardziej konkretne zagrożenia. Przełyk Barretta – zmiana powstająca często w wyniku zaawansowanej choroby refluksowej. Kontakt z substancjami chemicznymi, oparzenia, długotrwałe narażenie na ich działanie. I coś, co wielu z nas lekceważy: niewłaściwa dieta. Zbyt gorące potrawy. Za mało witamin, za mało mikroelementów. Zbyt wiele pośpiechu i zbyt mało troski o to, co jemy.

Jeśli którykolwiek z tych punktów brzmi znajomo… zatrzymaj się na chwilę. Posłuchaj swojego ciała. Sprawdź, czy coś się nie zmieniło.

Objawy raka przełyku – jak rozpoznać pierwsze sygnały?

Początki raka przełyku bywają mylące – objawy są subtelne i łatwo pomylić je z refluksem czy przeziębieniem. To sprawia, że wiele osób ignoruje pierwsze sygnały i nie szuka pomocy na czas. Niestety, właśnie ta niepozorność pozwala chorobie rozwijać się w ukryciu.

Najczęściej pierwszy znak to trudność w przełykaniu pokarmów. Z czasem coraz bardziej odczuwalna. To wynik zwężającego się przełyku – guz, który się rozwija, zaczyna stopniowo blokować jego światło. I wtedy z każdym kęsem jest trudniej.

Ale to nie wszystko.

• Pojawiają się nudności. Czasem wymioty.
• Utrzymujący się kaszel. Chrypka, która nie mija.
• Niewytłumaczalny brak apetytu.
• Spadek wagi, mimo że niczego nie zmieniłeś w diecie.
• Ból – w klatce piersiowej, albo gdzieś wyżej, w nadbrzuszu.
• Uczucie ucisku lub ból między łopatkami – rzadziej, ale może świadczyć o zaawansowanym raku przełyku.
• A w niektórych przypadkach – krwawienia z przewodu pokarmowego.

Rak przełyku – jak wygląda diagnoza i badania?

Rozpoznanie choroby nowotworowej zawsze zaczyna się od rozmowy. Od wsłuchania się w historię pacjenta – jego objawy, niepokoje, sygnały z ciała, które dotąd może były ignorowane. To pierwszy, ważny krok. Bez pośpiechu. Z uważnością.

Jeśli lekarz podejrzewa raka przełyku, najczęściej zleca dwa podstawowe badania: endoskopię oraz prześwietlenie (czyli badanie radiologiczne) przełyku. Endoskopia pozwala zajrzeć do wnętrza – zobaczyć, czy coś rzeczywiście niepokojącego dzieje się w ścianach tego delikatnego narządu. To podczas tego badania można też pobrać materiał do biopsji, a potem przesłać go do analizy histopatologicznej.

To brzmi technicznie, może nawet sucho. Ale za tymi procedurami kryje się coś prostego: chęć odpowiedzi na pytanie – co to dokładnie jest? I czy można to powstrzymać?

Czasem potrzeba więcej informacji. Wtedy wykonuje się tomografię komputerową. Dzięki niej lekarze mogą ocenić, jak bardzo choroba się rozprzestrzeniła – czy są przerzuty, czy nowotwór zaatakował inne tkanki. W niektórych przypadkach dochodzą jeszcze badania ultrasonograficzne szyi czy endosonografia, szczególnie jeśli istnieje ryzyko przerzutów do węzłów chłonnych.

To nie są badania, które robi się na wszelki wypadek. Robi się je, by wiedzieć, z czym dokładnie trzeba się zmierzyć. A im szybciej ta wiedza, tym większa szansa na skuteczne leczenie. Objawy raka przełyku, nawet subtelne, powinny skłonić do wykonania endoskopii – to podstawowe badanie wykrywające nowotwór przełyku.

Leczenie raka przełyku – operacja, chemioterapia i inne metody

To moment, który wielu przeraża. Diagnoza. Potwierdzenie. Słowa „rak przełyku” potrafią uderzyć jak cios w brzuch. Ale – posłuchaj mnie uważnie – to nie koniec. To początek walki. I w tej walce nie jesteś sam.

Najczęściej stosuje się leczenie operacyjne – to ono daje największe szanse na pełne wyleczenie, szczególnie gdy choroba została wykryta odpowiednio wcześnie. Ale jeśli nowotwór jest bardziej zaawansowany, do gry wchodzi także chemioterapia i radioterapia. To niełatwe metody, ale często konieczne.

A co, jeśli operacja nie jest możliwa? Zdarza się. Czasem ogólny stan pacjenta nie pozwala na zabieg. Czasem guz jest zbyt duży, a przerzuty zbyt rozległe. Wtedy stosuje się tzw. leczenie paliatywne – takie, które nie tyle leczy, co przynosi ulgę. W grę wchodzą elektrokoagulacja, terapia fotodynamiczna, laseroterapia, a czasem konieczne jest założenie gastrostomii.

Jeśli rak przełyku jest nieoperacyjny, stosuje się leczenie paliatywne – by zmniejszyć objawy i poprawić jakość życia.

Rak przełyku – rokowania i nadzieja na wyleczenie

Usłyszeć, że to nowotwór – to zawsze szok. Niezależnie od wieku, płci, stylu życia. Niezależnie od tego, czy spodziewaliśmy się złych wiadomości, czy nie. Słowa „rak przełyku” mogą sprawić, że wszystko zastyga. Myśli. Czas. Całe życie.

To zrozumiałe.

I niestety – w przypadku tego rodzaju nowotworu – rokowania nie należą do optymistycznych. Statystyki są surowe: pięcioletnie przeżycie dotyczy tylko około 10% chorych. To nie są liczby, które łatwo przyjąć. Ale to też nie jest wyrok.

Bo teraz najważniejsze pytanie brzmi: czy można go pokonać?

Tak. Można. Znam takie historie. Ludzie, którzy usłyszeli diagnozę, przeszli leczenie – i żyją. Kochają. Planują. Wspominają raka jak coś, co minęło. Ale jest jeden warunek.

Trzeba działać wcześnie.

Wszystko zależy od momentu, w którym choroba zostanie wykryta. Im wcześniej – tym większe szanse. Im szybciej rozpoczniesz leczenie – tym silniej możesz walczyć. I choć to może brzmieć jak banał, to jest prawda, która codziennie ratuje życie.

Dlatego nie ignoruj żadnych objawów. Ani tego uporczywego kaszlu. Ani chrypki, która nie chce minąć. Ani kłucia, które wraca. Czasem to właśnie te „małe rzeczy” są pierwszym szeptem ostrzeżenia.

Wsłuchuj się w swoje ciało. Zatrzymaj się na chwilę, jeśli coś niepokoi. I nie bój się poprosić o badania – nawet jeśli ktoś powie, że przesadzasz. Bo może właśnie dzięki temu dasz sobie szansę. Zdarzają się pacjenci, którzy mówią z pełnym przekonaniem: wyleczyłem raka przełyku – to możliwe, jeśli zareagujesz na czas.

FAQ

Gdzie zlokalizowany jest przełyk?

Przełyk to struktura, która niemal w całości zlokalizowana jest w klatce piersiowej. Dzieli się na część szyjną, piersiową i brzuszną. Główną funkcją przełyku jest transport pokarmu z jamy ustnej do żołądka.

Czy rak przełyku jest uleczalny?

Wczesne wykrycie nowotworu przełyku umożliwia w wielu przypadkach leczenie operacyjne, dając szanse na wyleczenie.

Ile się żyje z rakiem przełyku?

Rokowania w przypadku raka przełyku zależą od tego, w którym stadium choroby postawiona zostanie diagnoza. Wczesne wykrycie choroby daje spore szanse na przeżycie pięciu lat.

Czy można się uchronić przed rakiem przełyku?

Możliwe jest zmniejszenie ryzyka zachorowania na raka przełyku poprzez ograniczenie spożywania alkoholu, zaprzestanie palenia tytoniu, stosowanie właściwej diety oraz wykonywanie regularnych badań kontrolnych.

Czy na raka przełyku chorują tylko osoby starsze?

Prawdą jest, że ryzyko zachorowania na raka przełyku rośnie wraz z wiekiem. Nie oznacza to jednak, że młode osoby nie chorują. Co więcej, gruczolakoraka przełyku diagnozuje się znacznie częściej właśnie u młodych ludzi.

Źródła

1.   https://onkologia.org.pl/pl/nowotwor-przelyku-czym-jest
2. https://www.luxmed.pl/dla-pacjenta/artykuly-i-poradniki/rak-przelyku-co-go-powoduje-objawy-diagnozowanie-i-leczenie